neaFoni: Είσαστε ο πρώτος Έλληνας ο οποίος ήταν στο διάστημα. Ποιες θυσίες κάνατε προσωπικά για να επιτύχετε αυτό το παιδικό σας όνειρο;
Θ. Γιουρτσίχιν: Δεν θα έλεγα πως έκανα κάποιες θυσίες για να πραγματοποιήσω το παιδικό μου όνειρο, είναι απλώς η ζωή μου και νοιώθω ευτυχής που το έζησα. Υπήρξαν δυσκολίες, ναι, είχα συχνά και αποτυχίες σε αυτό τον δρόμο, όμως δεν θυσίασα τίποτα, ούτε πέταξα κάτι σπουδαίο στο βωμό της επιστήμης.
Έχω την οικογένειά μου, τα παιδιά μου, ωραία προσωπική ζωή. Είχα δυσκολίες, είχα αποτυχίες, ύστερα από τις οποίες έχανα το κουράγιο μου. Όμως έχοντας την υποστήριξη της οικογένειάς μου, των συναδέλφων μου, το γεγονός που πίστευαν σε μένα οι φίλοι και οι συγγενής μου με βοήθησε να εκπληρώσω το παιδικό μου όνειρό.
neaFoni: Όταν κατακτήσατε το διάστημα, σας ικανοποίησε κατά κάποιον τρόπο το γεγονός ότι είστε Έλληνας και μάλιστα ποντιακής καταγωγής;
Θ. Γιουρτσίχιν: Ξέρετε, εγώ δε θα έβαζα μαζί το όνειρο και την εθνικότητα. Το όνειρο για κάτι μεγάλο δεν εξαρτάτε από την εθνικότητα. Κάθε παιδί έχει όνειρο και το κυριότερο είναι να΄ ναι αυτό το όνειρο καθαρό και καλό και να προχωράει σ΄αυτό τον δρόμο, μη εξαρτώμενος από την εθνικότητά του. Θα τόνιζα το άλλο, η ανατροφή στο περιβάλλον της οικογένειάς μου με βοήθησε, κατά κάποιο τρόπο στην πραγματοποίηση του ονείρου μου. Αναμφίβολα, από αυτή την άποψη, ναι, γιατί η εργατικότητα, η επιμονή, το πείσμα με την καλή έννοια της λέξεις είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του λαού μας, βοήθησαν πολύ στο να πετύχω τον στόχο μου. Ασφαλώς χαίρομαι που έχω Ελληνικό Ποντιακό αίμα, που είμαι ο πρώτος κοσμοναύτης με ελληνικό αίμα. Από αυτή την άποψη, ναι, ωστόσο δε θα συνδέσω το όνειρο με την εθνικότητα.
neaFoni: Είστε άνθρωπος της επιστήμης. Πιστεύετε στον Θεό; Εάν ναι, κατά την διάρκεια της αποστολής σας, είχατε την εντύπωση ότι βρισκόσαστε πιο κοντά στο Θεό;
Θ. Γιουρτσίχιν: Δεν συνέδεσα ποτέ την έννοια του ύψους με τον θεό. Δεν είπα ποτέ πώς ανεβαίνοντας στον ουρανό θα πλησίαζα στο θεό. Πάντα έβαζα μαζί το Θεό και την καρδιά, στην ψυχή πάντα θεωρούσα πως ο Θεός δεν βρίσκεται στον ουρανό αλλά στην καρδιά, στην ψυχή του καθενός. Όπου κι αν βρισκόμουνα, στα ψηλά βουνά ή κάτω στο βυθό της θάλασσας, ο Θεός είναι πάντα μαζί μου. Δεν μπορώ να πω, πως βρίσκομαι πιο κοντά σε Αυτόν, ή πιο μακριά, αυτό δεν μετριέται με την απόσταση, είναι έννοια πνευματική και με αυτή την έννοια ο Θεός ήταν πάντα μαζί μου. Πιστεύω πώς και στο μέλλον δεν θα με αφήσει.
neaFoni: Νιώσατε ποτέ φόβο κατά την διάρκεια της αποστολής;
Θ. Γιουρτσίχιν: Ένιωσα λίγο φοβισμένος, έτσι νοιώθει καθ΄ ένας το επάγγελμα του οποίου κατά κάποιο τρόπο έχει ρίσκο. Αν χαλαρώσουμε την θέλησή μας και αφήσουμε τον φόβο να μας κυριεύσει, τότε παύουμε να είμαστε επαγγελματίες. Μακρόχρονες προπονήσεις, προετοιμασίες με δόσεις ρίσκου, π.χ. πτώσεις με αλεξίπτωτο, ζωή σε κατάσταση έλλειψης βαρύτητας και άλλα, μας βοηθάνε να κυβερνήσουμε τους φόβους μας και να τους υπερνικήσουμε. Και για αυτό τότε δεν φοβόμουνα ήμουν πολύ καλά προετοιμασμένος για να διευθύνω τα αισθήματά μου, να ελέγχω τον εαυτό μου. Και πάλι απαντώ, πώς κατά την διάρκεια της πτήσης δεν ένοιωσα φόβο.
neaFoni: Εάν είχατε την δυνατότητα να βγάλετε λόγο την ώρα που βρισκόσασταν στο διάστημα, τι θα λέγατε στην ανθρωπότητα;
Θ. Γιουρτσίχιν: Είχαμε πολλές φορές συζητήσεις με τον τύπο και σε μερικές ερωτήσεις έχω απαντήσει με τον έναν η τον άλλο τρόπο. Εγώ και όχι μόνο εγώ αλλά και ο κάθε κοσμοναύτης θα μπορούσε να πει και θα συμφωνούσαν όλοι με αυτό, πως από ψηλά η γη είναι τόσο ωραίο, καθαρό και τόσο εύθραυστο δημιούργημα, που θα ήθελα να ανεβάσω όλους τους αχαλίνωτους πολιτικούς πάνω για να κοιτάξουν κατάματα την μητέρα μας, την μητέρα της ανθρωπότητας και να καταλάβουν πως μπορούμε, πως είναι δυνατόν να αλλάξουμε την όψη της προς το χειρότερο. Πιστεύω πως ο κάθε ένας από αυτούς επιστρέφοντας στην γη θα έβαζε, όλες τις δυνάμεις για να την διατηρήσουμε για τα παιδιά μας, για το μέλλον της ανθρωπότητας. Αυτά θα ήθελα να πω στους πολιτικούς. Ας προσπαθήσουμε να κρατήσουμε τη Γη μας τόσο ωραία για τα παιδιά μας.
neaFoni: Ποια είναι κατά την γνώμη σας η διαφορά μεταξύ των ευρωπαίων και των αμερικάνων αστροναυτών;
Θ. Γιουρτσίχιν: Δεν μπορεί κανείς να μιλήσει για κάποιες σημαντικές διαφορές. Ασφαλώς υπάρχει διαφορά στη προετοιμασία στην αντιμετώπιση των υποθέσεων, στις συνήθειες π.χ. οι Αμερικάνοι τελευταία προτιμούσαν βραχυπρόθεσμες πτήσεις είναι έτσι εκπαιδευμένοι. Οι Ρώσοι κοσμοναύτες προτιμούν τις μακροπρόθεσμες πτήσεις, είναι παράδοση της Ρωσικής σχολής. Σήμερα όμως οι σχολές έρχονται πιο κοντά, θα έλεγα οι επαγγελματίες μπορούν πάντα να βρουν κοινή γλώσσα μεταξύ τους. Εγώ δε θα άρχιζα την ερώτηση από τις διαφορές για μένα περισσότερο ενδιαφέρων έχουν οι ερωτήσεις για τα κοινά που έχουν οι άνθρωποι, οι κοσμοναύτες, οι εθνικότητες. Απ΄ αυτή την πλευρά οι ερωτήσεις μου φαίνονται πιο ενδιαφέρουσες. Οι διαφορές όσο να΄ναι χωρίζουν τους ανθρώπους. Προσπαθώ πάντα να φέρω τους ανθρώπους πιο κοντά. Πιστεύω πως οι Ρώσοι και Αμερικανοί κοσμοναύτες έχουν βρεί την κοινή γλώσσα και προσπαθούν να λύσουν μαζί τα κοινά ζητήματα, από τα σύνορα της ακατανοησίας ερχόμαστε σε κάτι ενιαίο.
neaFoni: Τι μπορεί να προσφέρει η Ελλάδα στον τομέα της Αστροναυτικής; Έχουν οι Έλληνες ικανότητες και δυνατότητες, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης βέβαια, να παίξουν μελλοντικά κάποιο ρόλο σε αποστολές στο διάστημα;
Θ. Γιουρτσίχιν: Για να παίξει κανείς σημαντικό ρόλο στις υποθέσεις του διαστήματος πρέπει να κάνει τουλάχιστον κάποιο βήμα για αυτό, όχι μόνο να κάθετε και να σκέπτεται τι να κάνει. Και το άλλο. Σήμερα δεν θα έθετα κάποιους μεγαλειώδες σκοπούς στον τομέα του διαστήματος, καταλαβαίνετε. Δεν θα πραγματοποιήσει η Ελλάδα την πρώτη πτήση του ανθρώπου στο διάστημα γιατί έχει πραγματοποιηθεί, δεν θα πετάξει στην Σελήνη γιατί έχει γίνει και αυτό, δεν θα πετάξει ούτε και στον Άρη, είναι αδύνατον. Ελάτε να βασιζόμαστε σε αυτά που μπορεί να κάνει η Ελλάδα. Θα καταφέρει κάτι εάν μπει στο διαστημικό πρόγραμμα. Σε αυτό το πρόγραμμα συμμετέχουν πολλές χώρες με μεγάλη διαστημική πείρα, αυτές είναι πρωτοπόρες. Να βλέπουμε τους πρωτοπόρους, να μαθαίνουμε από αυτούς, να μαζέψουμε κάποια πείρα και μόνο τότε να θέσουμε το ζήτημα πώς μπορούμε να συμβάλουμε στο διαστημικό πρόγραμμα. Ασφαλώς υπάρχει μέλλον. Είχα πολλές συναντήσεις στα σχολεία με παιδιά διαφόρων ηλικιών, επίσης και με παιδιά που σε λίγο θα αποφοιτήσουν, είδα το ενδιαφέρων τους για τα διαστημικά προγράμματα, κι αυτό μου δίνει την ελπίδα πως η Ελλάδα θα καταφέρει να κάνει αυτό το βήμα.
neaFoni: Ένα από τα μεγαλύτερα όνειρα του ανθρώπου έγινε για σας πραγματικότητα. Ποιος είναι ο επόμενος μεγάλος στόχος στην επαγγελματική αλλά και στην προσωπική σας ζωή;
Θ. Γιουρτσίχιν: Πάντα βάζω στον εαυτό μου μπροστά στόχους και προσπαθώ να τους κατακτήσω. Είμαι ο πρώτος κοσμοναύτης με Ελληνικές ρίζες, Έλληνας πολίτης όμως δεν έχει κάνει πτήση στο διάστημα ακόμα. Για τον εαυτό μου βάζω στόχο να πραγματοποιήσω και άλλες μακρόχρονες πτήσεις στο διάστημα, το θέλω πολύ, είναι η ζωή μου, είναι το επάγγελμά μου. Από τα προσωπικά θα ήθελα να αποκτήσω δικό μου σπίτι, στο οποίο θα ζει ήρεμα η οικογένειά μου και να με βοηθήσει ο Θεός, μήπως μου στείλει κληρονόμο ένα αγόρι, έχω δύο κόρες.
neaFoni: Πότε νομίζετε ότι θα αρχίσει εντατικά η εξερεύνηση του κόκκινου πλανήτη (ΑΡΗΣ) ;
Θ. Γιουρτσίχιν: Το πρόγραμμα εξερεύνησης του Άρη άρχισε πολλά χρόνια πριν συνεχίζετε μέχρι σήμερα με την βοήθεια αυτόματων διαπλανητικών σταθμών. Ότι αφορά τις πτήσεις με πιλότο πιστεύω πως σε 20-25 χρόνια οι ανθρωπότητα θα αντιμετωπίσει πιο κοντά αυτό το πρόγραμμα, που θα είναι διεθνές και όχι κάποιας συγκεκριμένης χώρας.
neaFoni: Λόγο των επιστημονικών σας γνώσεων αλλά και των εμπειριών που έχετε διαμορφώσατε άποψη για ύπαρξη εξωγήινων πολιτισμών;
Θ. Γιουρτσίχιν: Η Γη βρίσκεται σε μια από τις πιο ερημικές τοποθεσίες του Γαλαξία μας. Για αυτό πιο πιθανό είναι η ύπαρξη νόησης σε άλλα σημεία του Γαλαξία. Δεν πιστεύω να είμαστε μοναδικοί στον κόσμο. Υπάρχει θεωρεία πως η ηλικία της Γης είναι πάνω από τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια και ο άνθρωπος λογικός ζει στην γη λιγότερο από 100.000 χρόνια, οι ανθρωποειδής πίθηκοι εμφανίσθηκαν 2-2,5 εκατομμύρια χρόνια πριν. Τώρα ξέροντας πως η γη είναι μικρός σε ηλικία πλανήτης, συγκρίνουμε τα 2-2,5 εκατομμύρια χρόνια με τα 4 δις χρόνια. Από την άποψη του χρόνου η σύγκριση δύο νοήσεων έχει αρκετά λίγες δυνατότητες. Από την άλλη πλευρά σαν νόηση είμαστε ακόμη πολύ νέοι, πραγματοποιούμε πτήσης μόνο γύρο από την γη μας. Δεν έχουμε επισκεφθεί ούτε τους πλανήτες του ηλιακού συστήματός μας. Για αυτό πολύ πιο πιθανό είναι αν υπάρχει νόηση θα έρθει μόνη της σε επαφή μαζί μας. Εμείς πρέπει να μάθουμε να πετάμε σε άλλα άστρα και αυτό είναι προοπτική του μακρινού μέλλοντος. Αν έρθει η νόηση σε εμάς δεν το γνωρίζω. Όμως είμαι σίγουρος πώς υπάρχει, και κάποτε αυτή η επαφή θα γίνει νοητή.
neaFoni: Θα μπορούσε κατά την γνώμη σας να έχει αρνητική πλευρά η εξερεύνηση του διαστήματος;
Θ. Γιουρτσίχιν: Δεν πιστεύω να έχει η εξερεύνηση του διαστήματος αρνητική πλευρά. Το ότι επηρεάζει τις τύχες των ανθρώπων είναι αναμφίβολο. Όμως μπορούμε να πούμε και η ρόδα είχε αρνητικές συνέπειες, η ιστορία της ανθρωπότητας το αποδεικνύει, κάτω από τις ρόδες των αυτοκινήτων βρήκαν τον θάνατό τους πολύ άνθρωποι. Με αυτή την έννοια μπορούμε να πούμε πως η εξερεύνηση του διαστήματος έχει αρνητικές πλευρές. Όμως ωστόσο πιστεύω ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα. Η πρόοδος του πολιτισμού συνδέεται στενά με την δημιουργία διαφόρων μηχανών, ρομποτοτεχνικής, στο μέλλον είναι δυνατή η δημιουργία τεχνικής νοημοσύνης. Ελπίζω πως η ανθρωπότητα θα μελετήσει το διάστημα προσεκτικά, για να μην βλάψει τον εαυτό της.
neaFoni: Οι Ρώσοι από ότι μάθαμε πωλούν διαστημική τεχνολογία και τεχνογνωσία, ποια είναι η γνώμη σας;
Θ. Γιουρτσίχιν: Είμαι υπέρ των ήρεμων σχέσεων μεταξύ πολλών χωρών του κόσμου. Αν στο μέλλον κάθε χώρα θα έχει κάτι μόνον για τον εαυτό της, δεν θα κάνει καλό. Πάρτε για παράδειγμα την αρχαία Ελλάδα. Φανταστείτε οι αρχαίοι Έλληνες να μην μετέδιδαν στον κόσμο ούτε τα μαθηματικά ούτε την γεωμετρία κ.τ.λ. απλώς να τα κρατούσαν για τον εαυτό τους. Όχι τα άλλα έθνη θα τα ανακάλυπταν κάποτε, όμως η πρόοδος της ανθρωπότητας θα προχωρούσε πιο αργά. Οι αρχαίοι Έλληνες τα έδωσαν και για αυτό πρέπει να κτισθεί ένα τεράστιο μνημείο προς τιμή τους. Δεν θεωρώ σωστό να κρύβεται κάτι που ανακαλύφθηκε, πρέπει να μεταδίδεται, γιατί είναι ίδιο εμπόρευμα σαν τα άλλα. Η θέση μου εδώ είναι θετική, μόνο αν αυτό δεν βλάπτει τα συμφέροντα του ίδίου του κράτους.
neaFoni: Μεταξύ σοβαρού και αστείου, ακούγεται ότι δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ προσσελήνωση ανθρώπων στην Σελήνη, μάλιστα κυκλοφόρησαν βιβλία για αυτή την άποψη και δεν διαψεύσθηκαν;
Θ. Γιουρτσίχιν: Εμείς, οι επαγγελματίες σε αυτόν τον τομέα, ξέρουμε πως τότε στην Σοβιετική Ένωση υπήρχε ακριβώς ίδιο πρόγραμμα με το Αμερικάνικο. Βρισκόμασταν ένα βήμα από την επιτυχή τελειοποίηση του προγράμματος αυτού, δηλαδή να στείλουμε πιλοταρισμένη συσκευή στην σελήνη. Δυστυχώς εκείνη την εποχή αυτό το ζήτημα είχε πιο πολύ πολιτικό παρά λογικό ενδιαφέρων. Και επειδή οι Αμερικανοί πραγματοποίησαν την πρώτη πτήση, στην Σοβιετική ένωση αρνήθηκαν αυτό το πρόγραμμα. Και όμως το γεγονός που στα μουσεία μας μέχρι και σήμερα εκθέτονται δείγματα που μπορούσαν να πετάνε και αυτά τα δείγματα δοκιμάστηκαν. Το ότι υπήρχε ομάδα ανθρώπων που έκαναν προπονήσεις για την πτήση, μου δίνει την σιγουριά να πιστεύω πως οι Αμερικανοί έχουν πετάξει στην Σελήνη. Είναι ιστορικό γεγονός και να αστειεύεται κανείς με αυτό μπορεί μόνο με τον καλό τρόπο. Το αντίθετο μπορεί να λεει κάποιος που δεν ξέρει τίποτε για αυτό και θέλει μόνο να τραβήξει την προσοχή πάνω του. Η επαγγελματίες δεν ασχολούνται με αυτά. Εγώ δεν πιστεύω σε αυτού του είδους τα αστεία, πιστεύω πως οι άνθρωποι επισκέφτηκαν την Σελήνη. Κάποτε όταν αρχίσει η δεύτερη φάση κατάκτησης της Σελήνης, θα βρεθούν τα ίχνη της πρώτης αποστολής οπωσδήποτε.
Και κάτι τελευταίο. Θέλω να πω απλώς από τον εαυτό μου. Ότι αφορά εμένα θα προσπαθήσω να βοηθήσω την Ελλάδα. Δεν μπορεί κανείς να μην βλέπει αυτά που βλέπει όλος ο κόσμος, όλοι εδώ και χρόνια έστρεψαν την προσοχή τους στο διάστημα. Λατρευτοί μου συμπατριώτες, σας το λέω σαν πατριώτης, στις φλέβες του οποίου ρέει ελληνικό αίμα, ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε στο διάστημα. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας και σας εύχομαι ότι καλύτερο.
Spaceflights
STS-112
Mission MSP
Job 07.10. - 18.10.2002
Time 10d 19h 58m
Soyuz TMA-10 / ISS-15
Mission Flight Engineer
Job 07.04. - 21.10.2007
Time 196d 17h 05m
Ο Θεόδωρος Γιουρτσίχιν, γιος του Νίκου Γιουρτσίχιν και της Μικρούλας Γραμματικοπούλου, γεννήθηκε στις 03.01.1959 στο Βατούμ της Γεωργίας. Οι γονείς του ζούνε σήμερα στη Σίνδο Θεσσαλονίκης και νιώθουν πανευτυχείς που ο γιος τους έγινε ο πρώτος Έλληνας αστροναύτης. Όλοι θυμούνται την πρώτη του αποστολή τον Οκτώβριο του 2002 με το διαστημικό λεωφορείο «Ατλαντίς», όταν μετέφερε μαζί του στο διάστημα την ελληνική σημαία.
«Ήρωας της Ρωσίας» ο ομογενής κοσμοναύτης Φ. Γιουρτσίχιν
Το χρυσό αστέρι της ύψιστης διάκρισης του ρωσικού κράτους, του «Ήρωα της Ρωσίας», απένειμε ο πρόεδρος Μεντβιέντεφ στον ελληνικής καταγωγής κοσμοναύτη Φιόντορ (Θοδωρή) Γιουρτσίχιν σε επίσημη τελετή στην αίθουσα της Αικατερίνης στο Κρεμλίνο. Όπως αναφέρεται στο προεδρικό διάταγμα υπ’ αριθμ. 1520, που έχει υπογραφεί και θα ανακοινωθεί επισήμως εντός των ημερών, ο Ρώσος πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβιέντεφ απένειμε τον τίτλο του «Ήρωα της Ρωσίας» στον Φιόντορ Γιουρτσίχιν «για την ανδρεία και τον ηρωισμό, που επέδειξε κατά τη διαστημική πτήση στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό».
Ο Θοδωρής ήταν Διοικητής του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού κατά το εξάμηνο της διαστημικής του αποστολής, η οποία ξεκίνησε στις 7.4.2007, με την εκτόξευσή του από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζαχστάν και τερματίστηκε με την προσγείωσή του στις 21.10.2007. Ο 49χρονος κοσμοναύτης είχε προσγειωθεί με σχετικά επεισοδιακό τρόπο, καθώς το διαστημόπλοιο «Σογιούς» ακολούθησε την λεγόμενη «βαλλιστική τροχιά», διαδικασία προβλεπόμενη μεν, αλλά σπάνια και ιδιαίτερα επιβαρυντική για το τριμελές πλήρωμα, το οποίο δέχθηκε πιέσεις έως και 8,56 G, αντί του συνήθους 3-4 G.
Ο Θοδωρής είναι στέλεχος της εταιρείας διαστημικών εφαρμογών «Ενέργκια» και παρουσιάζει προγράμματα της στήλης «Κοσμοναύτικα» στο 24ωρο ενημερωτικό δορυφορικό δίκτυο της Ρωσίας «Βέστι».
